Το πετρα-ανάθεμα

"Ο Βενιζέλος σας έδωσε τα κτήματα και σείς, κωλοαρβανίτες μαζί με τους άλλους, φορτωθήκατε και κουβαλήσατε μια πέτρα στην πλάτη για να τον αναθεματίσετε.Τόσο μυαλό είχατε ".
Ετσι πρωτοχρονιάτικα σε μια συζήτηση για τον Βενιζέλο, μου την είπε ο Κρητικός πεθερός μου.

Γιά να δούμε τί έγινε τότε

Ο Τούρκος κατακτητής είχε την φρόνηση να παραχωρήσει κάποιες πολιτικές και θρησκευτικές ελευθερίες-δικαιώματα στους ραγιάδες και έτσι τους κράτησε υπόδουλους για 300 και παραπάνω χρόνια.Μία απο αυτές όριζε ότι δεν θα πειραχθει, απο τον κατακτητή, η εκκλησιαστική περουσία τα λεγόμενα βακούφια.

Η εκκλησιαστικη περουσία όχι μόνο διατηρήθηκε αλλά και πολλαπλασιάστηκε διότι όλα αυτά τα χρόνια της σκλαβιάς ο ραγιάς προκειμένου να αντιμετωπίσει τις διωξεις και τις καταπατήσεις της γής του απο τον Αγά και για να μην χάθει το ψωμί της φαμίλιας είχε σαν πρακτική να γράφει τα κτήματά του στα μοναστήρια και συνέχιζε να τα καλλιεργεί.

Φτάνουμε λοιπόν στις αρχές του 20ου αιώνα που τα μοναστήρια (βλέπε μονή Πετράκη, μονή Πεντέλης κ.α.) να έχουν τεραστιες εκτάσεις στην κατοχή τους και η πλειονότητα του λαού να μην έχει μια σπιθαμή γής.

Αυτά είδε ο Βενιζέλος και αποφασίζει να τα πάρει απο τα μοναστήρια και απο μερικούς τσιφλικάδες και να τα μοιράσει με κλήρους στους ακτήμονες με την υποχρέωση αυτών να καλλιεργήσουν την γή για επτά τουλάχιστον χρόνια και μετα έναντι κάποιου προαποφασισμένου τιμήματος να γίνει δική τους.(να πώ εδώ ότι το τίμημα αυτό, ο ονομαστός εποικισμός ,καταβλήθηκε πολλές φορές μέχρι σήμερα γιατί όποτε οι κυβερνούντες δεν είχαν χρήματα έβγαζαν έναν νόμο που έκρινε ότι το ήδη καταβεβληθέν ποσό ήταν μικρό και ξαναζητούσαν και άλλα λεφτά.)

Αν και στην ουσία οι ακτήμονες ξαναπήραν τα κτήματα των πατεράδων τους, οι της εκκλησίας δεν το είδαν έτσι και με την πρώτη αφορμή ήρθε το ανάθεμα

Το Ανάθεμα, θεωρείται από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Το Δεκέμβριο του 1916, οι μητροπολίτες και οι κληρικοί πολλών περιοχών της Ελλάδας προχώρησαν στο ανάθεμά τους κατά του Βενιζέλου, που νωρίτερα είχε ταχθεί με το κίνημα Εθνικής Αμύνης το οποίο υποστήριζαν οι συμμαχικές δυνάμεις.

Ολα ξεκίνησαν το Σεπτέμβριο του 1916 οταν Βενιζέλος μεταβαίνει στα Χανιά, όπου και σχηματίζει προσωρινή κυβέρνηση με αρχικά μέλη το ναύαρχο Κουντουριώτη και τον στρατηγό Δαγκλή. Η προσωρινή κυβέρνηση μεταβαίνει στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη και κηρύττει τον πόλεμο στην «κυβέρνηση των Αθηνών».

Η Ελλάδα κόβεται στα δύο: από τη μία το «κράτος της Θεσσαλονίκης» με τη Μακεδονία, την Κρήτη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, από την άλλη η κυβέρνηση των Αθηνών με τους απολυθέντες στρατεύσιμους («επίστρατους») που είχε οργανώσει ο Ιωάννης Μεταξάς.

Στην προσπάθεια των Συμμάχων να καταλάβουν τη Νότια Ελλάδα, γαλλικά θωρηκτά μπήκαν στον Πειραιά, αποβιβάζουν 3.000 άνδρες και βομβαρδίζουν τις περιοχές γύρω από το Στάδιο και τα Ανάκτορα.

Οργισμένοι από την επέμβαση, οι αντιβενιζελικοί κατηγορούν τους αντιπάλους τους ως προδότες και ο εθνικός διχασμός φτάνει στο απόγειό του.

«Ο φονεύων βενιζελικόν δεν φονεύει άνθρωπον»

Στο κλίμα αυτό, οργανώνεται στην πρωτεύουσα μια ογκώδης αντιβενιζελική πορεία που, με την Ιερά Σύνοδο στην κορυφή της, κατευθύνεται στο Πεδίο του Άρεως για να αναθεματίσει τον Σατανά της πολιτικής ζωής του τόπου. Εκεί, ο καθένας ρίχνει μια πέτρα και επαναλαμβάνει την κατάρα του Αθηνών Θεόκλητου κατά του Βενιζέλου: "Κατά Ελευθερίου Βενιζέλου φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την βασιλείαν και την πατρίδα ανάθεμα έστω" Αντρες, γυναίκες, παιδιά, κυρίες και κύριοι του λεγομένου "καλού κόσμου", αλλά και αγράμματοι ανθρωποι παρασυρμένοι απο τους παππάδες πήγαν φορτωμένοι πέτρες μεγάλες και μικρές και τις έριξαν, μάζα άμορφη, στο Πεδίον του Άρεως, αναθεματίζοντας, το "Βελζεβούλ", τον "προδότη".

Ενα άλλο δείγμα όπως το έστειλε ένας φίλος είναι το παρακάτω :

Ημείς οι υπογεγραμμένοι Μητροπολίται εντολήν ελάβομεν παρά χιλιάδων εφέδρων και πολιτών να αναγνώσωμεν βαρύτατον αφορισμόν κατά του ενόχου ΕΣΧΑΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ Ελ. Βενιζέλου,
του προδώσαντος το έθνος μας εις τους Αγγλογάλους του ατίμως συνεννοηθέντος μετ’ αυτών ίνα στείλωσι την προχθεσινήν νόταν είς την Ελλάδα, μόνον και μόνον δια να πικρανθεί ο λατρευτός μας Βασιλεύς και εκβιασθή όπως καλέση επί την αρχήν τον ΠΟΥΛΗΜΕΝΩΝ ΣΕΝΕΓΑΛΕΖΟΝ ΤΡΑΓΟΝ ΒΕΝΙΖΕΛΟΝ, τον ηθικόν αυτουργόν της πυρπολήσεως του Τατοΐου , τον ηθικόν αυτουργόν των βασάνων ας υπέστησαν οι ανδραγαθήσαντες αξιωματικοί μας εις χείρας του ανάνδρου Σαράιγ.
Κατ’ αυτού όθεν του ΠΡΟΔΟΤΟΥ Βενιζέλου ανεγνώσαμεν αφορισμόν όπως ενοκήψωσι:
Τα εξανθήματα του Ιώβ
Το κήτος του Ιωνά
Η λέπρα του Ιεχωβά
Ο μαρασμός των νεκρών
Το τρέμουλο των ψυχορραγούντων
Οι κεραυνοί της κολάσεως
Και αι κατάραι και τα αναθέματα των ανθρώπων.
«Τας ιδίας αράς θα αναγνώσωμεν και κατ’ εκείνων οίτινες κατά τας προσεχείς εκλογάς θέλουσι δώσει λευκήν ψήφον προς τον ΚΑΤΑΠΤΥΣΤΟΝ ΠΡΟΔΟΤΗΝ Βενιζέλον και θα παρακαλέσωμεν, συν τοις άλλοις όπως μαρανθώσιν αι χείρες, τυφλωθώσιν οι οφθαλμοί και κωφαθώσι τα ώτα».
Γένοιτο.
ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

Ο Eλευθέριος Βενιζέλος αναθεματίστηκε από διάφορες κοινότητες την περίοδο του έθνικού διχασμού

Ολο τον Δεκέμβρη του 1916 πέτρες μεταφέρονται στην Αθήνα και ρίχνονται στο Πεδίο του Αρεως, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται το άγαλμα της Αθηνάς. Έκτοτε κανείς δεν είχε ασχοληθεί ουσιαστικά μαζί τους.

Μάρτης 2004
(δημοσίευμα in.gr)

Οι κατάρες έγιναν... ποτίστρα

Οι ιστορικές πέτρες με τις οποίες δεκάδες μητροπολίτες και κληρικοί αναθεμάτισαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1916 ανακαλύφθηκαν τυχαία πριν από μία εβδομάδα στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ιππασίας στο Γουδί, χάρη σε μια παρατηρητική καθηγήτρια ιππασίας.

Η Ελισάβετ Στραβάτου-Αραχωβίτου βρισκόταν σε πλακόστρωτο χώρο των πρώην βασιλικών σταύλων, όταν πρόσεξε την επιγραφή σε μια πέτρα που είχε αναποδογυρίσει. Η πλάκα ανέγραφε «Κοινότης Κυνουρίας».

Οι πέτρες του Αναθέματος αγνοούνταν από τη δεκαετία του 1930. «Με αυτές κατασκευάστηκε η ποτίστρα του στάβλου. Τις είχαν γυρίσει ανάποδα και είχαν φτιάξει την πλακόστρωση του χώρου όπου πήγαιναν για δεκαετίες τα άλογα για να πιουν νερό» εξηγεί η κ. Στραβάτου-Αραχωβίτου.

Από το Πεδίο του Αρεως στις βασιλικές αποθήκες

«Όπως μας εξήγησαν καθηγητές και ιστορικοί [...] οι πέτρες είχαν μαζευτεί και στοιβαχθεί για κάποια χρόνια στις βασιλικές αποθήκες» αναφέρει η κ. Στραβάτου-Αραχωβίτου.

Στο τέλος της δεκαετίας του 1930, οι πέτρες και άλλα υλικά από τις αποθήκες χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή των βασιλικών σταύλων.